معنی این حرف این نیست که برجام امضا شده در سال ۱۳۹۴ را منفی یا بد یا به زیان جمهوری اسلامی می‌دانستم، به هیچ وجه. آن برجامی که آقای ظریف در دولت آقای روحانی امضا کرد، یک توافق کاملا شرافتمندانه بود که در بهترین شرایطی که ممکن بود امضا شود، امضا شد. نشانه‌ها و بینه‌های بسیار متعددی برای صحت این حرف دارم از جمله اینکه خود دولت آمریکا این قرارداد را به زیان جمهوری اسلامی می‌دانست و با این بهانه که این قرارداد اولا، جامع نیست یعنی شامل بحث‌های موشکی ایران و شامل حضور ایران در منطقه خاورمیانه نمی‌شود و ثانیا، زمانش کوتاه است، از آن خارج شد و خود اینکه ایالات متحده نتوانست جامعه جهانی و نظام بین‌المللی را از نظر اخلاقی و حقوقی با خودش همراه کند و نتوانست از مکانیسم ماشه استفاده کند، نشان می‌دهد که چقدر آن قرارداد و رفتاری که جمهوری اسلامی چه در دوران اجرای برجام و چه یکسال بعد از زیر پا گذاشتنش توسط دولت ایالات متحده آمریکا در پیش گرفت، درست بوده است. اما واقعیت قضیه این است که آن برجام در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ میلادی توسط بلدوزری که ایالات متحده آمریکا با آن از روی این قرارداد رد شد، مُرد و از بین رفت. یک فیلسوف یونانی به نام هراکلیس می‌گوید یک کودک هرگز دوبار در یک رودخانه شنا نمی‌کند. چون دفعه دوم دیگر نه آن کودک، کودک سابق است و نه آن رودخانه، رودخانه اولی است. این مثال سمبلیک در مورد هر چیزی کار نکند در مورد برجام کاملا کار می‌کند. هم شرایط بین‌المللی، هم قدرت رو به افول ایالات متحده آمریکا و هم قدرت رو به عروج ایران که عمده‌اش از طریق زنده ماندن اقتصاد ایران تحقق پیدا کرده، دیگر به ما اجازه نمی‌دهد و نباید بدهد که ما برجام را عینا امضا کنیم. منظورم از امضاکردن عینا برجام و برگشت به برجام که از آن بری هستم و توصیه می‌کنم اتفاق نیفتد این است که ما به هیچ قیمتی نباید اجازه دهیم که بخش اصلی اورانیوم غنی شده ظرف دو، سه سال اخیر از ایران خارج شود. من با همه مشکلات معیشتی و همه مسائل ملت ایران به خوبی آشنا هستم و خودم آن را تئوریزه می‌کنم و تئوریسن این مشکلات هستم. اما در این مورد دو ملاحظه دارم و می‌خواهم بگویم اینطور تصور نشود که من با شکم سیر و از سر درک نکردن دردها و آلام ملت ایران دارم این حرف را می‌زنم و این پیشنهاد را می‌کنم یا در برج عاج نشسته‌ام. ما هدفمان از هرگونه مصالحه توافق هسته‌ای این باید باشد که اولا، امنیت ایران را ارتقا دهد یا از اینکه هست بدتر نکند و ثانیا، از نظر اقتصادی بخشی از آلام و دردهای ملت ایران را کم کند. اما هیچکدام از این دو با احیای کامل برجام و خارج شدن اورانیوم غنی شده از ایران تحقق پیدا نخواهد کرد. آن برجام مرده دیگر هیچکدام از این دو را به ما نخواهد داد. ما در پنج سال گذشته یکبار دیگر و برای صدمین بار برایمان ثابت شد که اغلب و طبق گفته آقای هاشم پسران حداقل چهار پنجم مسائل اقتصادی ایران هیچ ربطی به مسائل بین‌المللی و خارجی کشور ندارد، همان‌طور که در منتهای مقاومتمان در برابر خروج ایالات متحده از برجام ثابت کردیم. می‌دانید که اقتصاد ایران همزمان هم دچار بدترین تحریم‌های تاریخ شد و هم دچار بدترین پاندمی که در تاریخ بشر بی‌نظیر بود یا حداقل در اقتصاد ایران دیده نشده بود، بدان گرفتار آمد. یعنی هر دوتا با هم موقعیت ایران را در دنیا بی‌همتا کرد. هیچ کشور دیگری در دنیا همزمان به این دو بحران و مشکل دچار نبود و نشد. و ما با وجود این، از بهار ۱۳۹۹ تا الان، بی‌وقفه و پی‌درپی ۹ فصل پی درپی رشد اقتصادی مثبت با نفت یا بدون نفت، با صادرات یا بدون صادرات داشتیم. این درحالی است که نه نرخ بیکاری و نه رشد اقتصادی بدتر شده و ما در شهریور ۱۴۰۰ طبق آمارهای رسمی بانک مرکزی که به‌شدت بدان اعتماد دارم، از رکورد تاریخی تولید ناخالص داخلی ایران در سال ۱۳۹۶ عبور کردیم. یعنی در شهریور ۱۴۰۰ حجم تولید ناخالص داخلی ایران از پایان سال ۹۶ جلو زد. رشد صنعتی ایران نیز خیلی وقت بود که جلوتر زده بود. اگر الان مسائل اقتصادی ایران را بخواهیم در دو، سه مشکل بزرگ خلاصه کنیم؛ اولی، تورم دومی، فساد و سومی، فقدان بهره‌وری سرمایه‌گذاری در ایران است و هیچکدام اینها به تحریم ربط ندارد. نه فساد و نه مساله تورم، مساله برجام است که با ورود به برجام مساله تورم حل شود و نه فساد می‌تواند با احیای برجام کاهش پیدا کند بلکه به‌شدت بدتر خواهد شد و نه فقدان بهره‌وری اقتصادی و فرار سرمایه حل خواهد شد. بالاترین امواج فرار سرمایه در ۱۵ سال اخیر متعلق به سال‌های ۱۳۹۴ تا ۹۶ است که اتفاقا برجام درحال احیا و اجرا بود. نگرانی و ناراحتی و ترسم از این است که برجام امضا شود، ما اورانیوم غنی شده‌مان را بیرون بدهیم و برود و بعد از حدود یکسال ملت ایران متوجه شود که‌ ای داد بیداد، همه مسائل ایران به روش حکمرانی اقتصادی مربوط بوده. اینکه دولت باید جلوی نقدینگی و غیره را بگیرد. بزرگ‌ترین خطر امنیتی ایران همان‌طور که دیروز وزیر اطلاعات در مصاحبه‌ای روشن گفت اولویت اول ایران به لحاظ امنیت مقابله با تحرکات اسرائیل به لحاظ امنیتی در ایران است که بخشی تبلیغات و بخشی هم واقعی است و می‌بینید که طی سه، چهار سال اخیر در ایران زیاد شده است. اگر اورانیوم‌های غنی شده از ایران بیرون برود، اسرائیلی‌ها برای خرابکاری امنیتی و حتی حمله نظامی مستقیم به ایران جریح‌تر می‌شوند تا اینکه این اورانیوم نباشد. من نمی‌گویم که خطر حمله نظامی اسرائیل به ایران بالا یا پایین است بلکه می‌گویم خروج اورانیوم غنی شده از ایران این احتمال را بیشتر می‌کند. و ما می‌دانیم که اسرائیلی‌ها به هیچ قید و بند بین‌المللی مقید نیستند اگر بخواهند تصمیمی بگیرند و به هیچ چیزی به نام قرارداد و... که نه در قاموس و قدرت ایالات متحده و نه در اسرائیل هست. از آنجایی مجموعه رفتار دولت فعلی ایالات متحده آمریکا به ما این خطر را گوشزد می‌کند که ممکن است برنده انتخابات بعدی کنگره در پاییز امسال و ریاست‌جمهوری آمریکا در دو سال آینده، جمهوریخواهان باشند و آنها در خروج از برجام تردید نخواهند کرد، به هیچ وجه مصلحت جمهوری اسلامی و ملت ایران نیست که ما برجام را به شکلی که در تصادف با بلدوزر ایالات متحده آمریکا فوت شده، بخواهیم دوباره احیا کنیم. چیزی که من ممکن است پیشنهاد کنم یک توافق موقت جدید است که خیلی امیدوارم الان راجع به این در ایران صحبت شود و ظرف چند روز آینده امضا شود که چنین توافقی بسیار عالی خواهد بود. هر توافقی که منجر به خروج اورانیوم غنی شده از ایران نشود ولو به قیمت توقف غنی سازی از الان به بعد، از نظر من بسیار عالی است. برای اینکه مهم‌ترین ویژگی این اورانیوم غنی شده، بازدارندگی‌شان است و ما نشان دادیم و ثابت شد که بازدارندگی امضای توافق هسته‌ای صفر است در حالی که خود اورانیوم غنی شده، بازدارندگی به مراتب بیشتری دارد. یکبار دیگر می‌خواهم بگویم که خود قدرت از عکس قدرت بسیار بیشتر حافظ منافع ایران است. اصرار دارم که یقین کنید دارم راجع به ملت ایران صحبت می‌کنم. نگران این هستم که با برگشت به برجام هم از نظر امنیتی وضعمان خراب شود، هم موقتا به یک مقدار دلار نفتی بادآورده دست پیدا کنیم و این فساد را بیشتر و بازدهی اقتصادی را کمتر و به تولید داخلی آسیب بزند و روند احیای اقتصادی ایران که الان امضا شده و رشد صنعتی و رشد خدمات و کشاورزی در آن مثبت است از بین برود و دو سال آینده دولت آمریکا شروع به دبه درآوردن کند چنانچه از طریق تحلیلی که کردند که چرا به سلمان رشدی چاقو زدند، و بهانه هم کم نیست، هر روز ممکن است به یک بهانه‌ای بگویند قرارداد لغو شده و ما به حالت سابق برمی‌گردیم. از این رو بسیار موافقم که دیگر به برجام برنگردیم چون برجام یک موجود مرده است و در عین حال بسیار امیدوارم که به یک توافق تازه برسیم. توافقی که مستلزم رعایت منافع و مصالح واقعی ملت ایران در جهت حفظ اورانیوم غنی شده موجود باشد و هرگونه مصالحه‌ای که از الان به بعد جمهوری اسلامی می‌خواهد بکند و بسیار هم عالی خواهد بود.

منبع: آرمان ملی