دوشنبه 17 ارديبهشت 1403 شمسی /5/6/2024 3:00:57 PM
فرصتهای معرفی‌شده در سه بخش «طرحهای پیشنهادی جدید»، «توسعه طرحهای فعال» و «احیای پروژههای راکد» است. بررسی ترکیب پروژههای پیشنهادی به سرمایه‌گذاران نشان می‌دهد که حوزه معدن و صنایع معدنی در سرلیست قرار گرفته است. بیشترین فرصتهای سرمایه‌گذاری صنعتی نیز در پنج استان کرمان، خوزستان، یزد، آذربایجان‌شرقی و هرمزگان است.
فرصتهای تولید ثروت از صنعت مشخص شدند. وزارت صنعت، معدن و تجارت در سندی با ارائه ۳۹۲طرح مختلف در پنج‌بخش صنعت، معدن، تجارت، انرژی و زیرساخت، نیاز ۲۴۰۰هزار میلیارد تومانی این بخش‌‌‌ها به پول را در آخرین فصل سال اعلام کرد. این سند که سمت و سوی سرمایه‌گذاری در بخش تولید را مشخص می‌کند، فرصتهای سرمایه‌گذاری بزرگی را برای توسعه صنایع مس، فولاد، پتروشیمی، لوازم‌خانگی، خودرو، نساجی، غذا و ماشین‌‌‌سازی به فعالان اقتصادی پیشنهاد کرده است. بیشترین پروژه‌‌‌ها و طرحهای قابل سرمایه‌گذاری در استان‌‌‌های کرمان، خوزستان، یزد، آذربایجان‌شرقی، هرمزگان و بوشهر قرار دارند. از آنجا که این فرصت‌‌‌ها در سه دسته مختلف، اعم از پروژه پیشنهادی، توسعه پروژه فعال یا پروژه راکد قرار دارند، سرمایه‌گذاری در آنها به منزله رشد درآمد کشور و جهش تولید به صورت همزمان است.
فرصتهای تولید ثروت از صنعت مشخص شدند. وزارت صنعت، معدن و تجارت در سندی با ارائه ۳۹۲طرح مختلف در پنج‌بخش صنعت، معدن، تجارت، انرژی و زیرساخت، نیاز ۲۴۰۰هزار میلیارد تومانی این بخش‌‌‌ها به پول را در آخرین فصل سال اعلام کرد. این سند که سمت و سوی سرمایه‌گذاری در بخش تولید را مشخص می‌کند، فرصتهای سرمایه‌گذاری بزرگی را برای توسعه صنایع مس، فولاد، پتروشیمی، لوازم‌خانگی، خودرو، نساجی، غذا و ماشین‌‌‌سازی به فعالان اقتصادی پیشنهاد کرده است. بیشترین پروژه‌‌‌ها و طرحهای قابل سرمایه‌گذاری در استان‌‌‌های کرمان، خوزستان، یزد، آذربایجان‌شرقی، هرمزگان و بوشهر قرار دارند. از آنجا که این فرصت‌‌‌ها در سه دسته مختلف، اعم از پروژه پیشنهادی، توسعه پروژه فعال یا پروژه راکد قرار دارند، سرمایه‌گذاری در آنها به منزله رشد درآمد کشور و جهش تولید به صورت همزمان است.
شواهد موجود نشان می‌دهد، با تزریق ۲۴۱۵هزار میلیارد تومان سرمایه به ۳۹۲طرح موجود میتوان حدود نیم‌میلیون شغل صنعتی مستقیم ایجاد کرد. این طرح‌‌‌ها در حالی چنین سطح اشتغال‌زایی زیادی خواهند داشت که زنجیره ارزش را در کشور گسترش می‌دهند، پتانسیل تولید مواد خام و محصولات و فلزات اساسی در کشور را بالا میبرند و زمینه توسعه صنعتی را در ایران فراهم می‌کنند. در عین حال، سرمایه‌گذاران قادر خواهند بود از محل تزریق پول به این پروژه‌‌‌ها سود بسیاری کسب کنند و درآمد زیادی به دست آورند. بررسی ترکیب پروژههای بزرگ صنعتی نشان می‌دهد، وزن عمده این پروژه‌‌‌ها به حوزه معدن و صنایع‌معدنی اختصاص دارد و ۱۱۳طرح یا حدود ۲۹درصد از کل پیشنهادهای سرمایه‌گذاری وزارت صمت در حوزه صنایع معدنی و بخش معدن قرار دارند. از آن سو بیش از ۲۲درصد طرحهای سرمایه‌گذاری که ۸۷ مورد هستند، در جرگه صنایع وابسته به بخش نفت، گاز، پتروشیمی یا تولید محصولات شیمیایی قرار دارند. ترکیب این دو بخش نشان می‌دهد، ۵۱درصد کل این طرح‌‌‌ها در بخش تولید مواد و فلزات اساسی قرار دارند؛ وضعیتی که جهت‌‌‌گیری کشور در آینده و مسیر اصلی کسب ثروت در صنعت را به‌خوبی نشان می‌دهد. بیش از ۲۰۰فرصت سرمایه‌گذاری در این دو بخش در حالی از سوی وزارت صمت به فعالان اقتصادی پیشنهاد شده که در سایر بخش‌‌‌ها نیز مسیرهای خوبی برای تزریق پول به صنعت و کسب سود از سرمایه‌گذاری پیشنهاد شده است. به‌عنوان نمونه، صنایع ماشین‌‌‌سازی و تجهیزات با ۶۲پروژه جزو بخش‌‌‌هایی است که حدود ۱۶درصد طرحهای سرمایه‌گذاری در آن نهفته است و فرصت خوبی برای تولید و فروش پیش‌روی فعالان اقتصادی گشوده است. صنایع غیرفلزی اعم از بخشهای غذا، نساجی و سلولزی هم با ۵۰طرح حدود ۱۲درصد طرحهای سرمایه‌گذاری را به خود اختصاص داده‌اند. از آنجا که بنگاه‌‌‌های این سه‌بخش عمدتا دو رویکرد صادراتی و فروش داخلی را با هم پیش میبرند، سرمایه‌گذاران با خیالی آسوده‌‌‌تر اقدام به ورود به این بخش‌‌‌ها می‌کنند. جدا از این موارد، حدود ۵/ ۴درصد یا ۱۸طرح هم در بخش صنایع برق و الکترونیک هستند. وزارت صمت در حالی مختصات سرمایه‌گذاری صنعتی و اشتغال‌زایی ناشی از تکمیل این پروژه‌‌‌ها و ایده‌‌‌ها را اعلام کرده که به نظر می‌رسد برای هر شغل صنعتی در کشور به ۵میلیارد تومان سرمایه‌گذاری نیاز است؛ عددی که به نظر می‌رسد در نتیجه تورم افسارگسیخته اقتصاد ایران در فاصله ۱۳۹۱ تا ۱۴۰۰ رشد چشمگیری را تجربه کرده و فشار زیادی به بخش صنعت وارد کرده است.
احداث ابرپروژه‌‌‌ها در استان‌‌‌های محروم
در نقشه ملی صنایع سرمایه‌‌‌پذیر، ۱۰ طرح بزرگ وجود دارد که عمده آنها برای استان‌‌‌های محروم و مناطق کمتر توسعه‌‌‌یافته کشور طراحی شدهاند. سیستان و بلوچستان و ایلام کانون این طرحهای بزرگ هستند.
این ۱۰ طرح با جذب حدود ۵۷۵هزار میلیارد تومان سرمایه برای بیش از ۲۶هزار نفر شغل ایجاد می‌کنند.
یکی از طرح‌‌‌ها، انتقال آب از خلیج‌فارس به استان‌‌‌های مرکزی ایران است که به ۱۲۵هزار میلیارد تومان پول برای تکمیل نیاز دارد. این طرح که برای ۱۰هزار نفر به صورت مستقیم شغل ایجاد خواهد کرد، تنها ۱۰درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.
طرحهای استان سیستان و بلوچستان هم جالب توجه‌‌‌اند. طرح تاسیس مجتمع فولاد چابهار که به ۱۰۲هزار میلیارد تومان سرمایه نیاز دارد، ظرفیت تولید ۱۰میلیون تن فولاد را در این منطقه از کشور ایجاد کرده و به طور مستقیم برای ۴هزار نفر اشتغال‌زایی می‌کند. این مجتمع در صورت تاسیس به یکی از بزرگ‌ترین واحدهای تولید فولاد درکشور تبدیل خواهد شد.
دیگر طرح مهم استان سیستان و بلوچستان، طرح احداث شرکت پتروپالایش مکران است که برای راه‌‌‌اندازی و تکمیل نیازمند تزریق ۵۵هزار میلیارد تومان پول است. با تزریق این میزان سرمایه، طرح ۸۷هزار میلیارد تومانی هلدینگ باختر برای تاسیس واحد پتروشیمی در بندر جاسک تکمیل و فضا برای اشتغال ۲۵۰۰نفر فراهم خواهد شد.
در طرح دیگری که بیش از ۲۸هزار میلیارد تومان باید برای آن جذب سرمایه شود، مجموعه گل‌‌‌گهر درصدد است در قالب طرح توسعه خود با اشتغال‌زایی بیش از ۵هزار نفر، اسکله، راه‌آهن و زیرساخت‌‌‌های برق و گاز در منطقه چابهار فراهم کند.
در ایلام نیز سه طرح کلید زده شده که حجم زیادی سرمایه را جذب خواهد کرد. دو طرح اول مربوط به پروژه NGL۳۰۰۰ دهلران و پتروشیمی دهلران است که برای نهایی شدن و رسیدن به خط تولید، به ۳۸هزار میلیارد تومان سرمایه نیاز دارد و در نتیجه احداث آنها، در مجموع برای ۱۵۰۰نفر شغل به صورت مستقیم ایجاد خواهد شد. با احداث این دو طرح، کشور در زمینه تولید اتان، متان، LPG، گوگرد، بنزین، پیرولیز، اتیلن، نفت‌کوره، پروپیلن و میعانات گازی وضعیت بهتری پیدا خواهد کرد. در عین حال طرح پتروشیمی سامان زاگرس در مهران هم، با جذب ۵۰هزار میلیارد تومان امکان ایجاد ۸۰۰شغل مستقیم را فراهم خواهد کرد. هر سه پروژه فعال هستند و نیاز به سرمایه دارند.
در استان کرمان هم تاسیس یک واحد پتروشیمی که به سرمایه‌گذاری ۴۹هزار میلیارد تومانی نیاز دارد، ضمن اینکه برای ۷۲۵نفر شغل مستقیم ایجاد می‌کند، ظرفیت تولید کشور را در بخشهای پتروشیمی و پلی‌پروپیلن، پلی‌اتیلن و EPDM تا سطح ۶۵۰هزار تن در سال افزایش خواهد داد.
از دیگر پروژههای بزرگ این سند که نیازمند تزریق سرمایه است، طرح سروش انرژی پایدار در استان هرمزگان است که به تزریق ۴۲هزار میلیارد تومان نیاز دارد. این طرح در صورت اجرا در محصولاتی نظیر متانول، پروپیلن، اتلین، پلی‌پروپیلن، پلی‌اتیلن و EPDM تولید کشور را به میزان ۵/ ۳میلیون تن افزایش خواهد داد، ضمن اینکه ۱۵۴۰ نفر نیز مستقیما در این بخش فعال خواهند شد.
جزئیات استانی پروژههای صمت
از مجموع ۳۹۲پروژه اعلام‌شده از سوی وزارت صمت برای سرمایه‌گذاری، ۲۰۶پروژه در ۳۱ استان مختلف کشور قرار دارند. ۱۷۵طرح و پروژه نیز در قالب عنوان قابل پیشنهاد طبق آمایش سرزمین جای گرفتهاند که احتمالا به معنی قرارگرفتن طرح در هر نقطه از کشور است که امکانات آن با طرح آمایش سرزمینی همسو باشد. در این بین ۱۱طرح نیز در بخش سایر کشورها قرار گرفتهاند. به این ترتیب تکلیف ۵/ ۵۲درصد از طرح‌‌‌ها که در ۳۱استان مختلف کشور پراکنده‌‌‌اند، مشخص شده است. از این تعداد، کرمان با ۳۲طرح و پروژه در این سند بالاترین سهم را برای جذب سرمایه به خود اختصاص داده است.
عمده طرحهای این استان مربوط به بخش معدن و صنایع معدنی هستند. خوزستان، استان بعدی است که با ۱۷طرح در رده بعدی استان‌‌‌های جذاب برای سرمایه‌گذاری قرار دارد. عمده طرحهای پیشنهادشده در این استان به بخش نفت، گاز و پتروشیمی و صنایع شیمیایی مربوط هستند.
یزد هم با ۱۶پروژه که عمدتا در بخش فولاد و فلزات غیرآهنی هستند، استان دیگری است که به‌شدت برای سرمایه‌گذاری جاذبه دارد. آذربایجان‌شرقی هم به عنوان یکی از قطب‌‌‌های توسعه صنعتی در کشور در دامنه متنوعی از صنایع و رشته‌‌‌فعالیت‌‌‌ها، از صنعت غذا و تولید شیشه تا صنایع مس و... فعالیت دارد، ۱۳فرصت ثروت‌‌‌ساز را به سرمایه‌گذاران پیشنهاد کرده است.
دو استان ساحلی هرمزگان و بوشهر هم به ترتیب با ۱۲ و ۱۱فرصت از دیگر استان‌‌‌های مهم کشور برای سرمایه‌گذاری در بخش تولید هستند. عمده فرصتهای موجود در دو استان یادشده در حوزه صنایع شیمیایی و پتروشیمی یا بخشهای زیرساختی و نیز تولید کشتی و... است. هرچه در این استان‌‌‌ها طرح و پروژه برای جذب سرمایه بسیار است، در ۶استان قم، کهگیلویه و بویراحمد، گیلان، گلستان، همدان و قزوین فرصتهای اندکی برای سرمایه‌گذاری در صنعت معرفی شده است.
بررسی «دنیای‌اقتصاد» نشان می‌دهد، بیش از ۲۱۵۰هزار میلیارد تومان از این پروژه‌‌‌ها به بیش از ۲۰۰طرحی مربوط است که در ۳۱استان مختلف کشور پراکنده شده و در قالب طرحهای توسعه‌‌‌ای یا احیای واحد و احداث بنگاه قرار است به بخش صنعت تزریق شود. طرح یا ایده پیشنهادی، پروژه راکد و پروژه فعال سه عنوانی است که در این بخش به آنها اشاره شده است. جدا از سطح استانی، در سطح آمایش سرزمینی ۱۷۵پروژه احصا و معرفی شده که مکانی ندارند و ۴۴درصد کل فرصتهای سرمایه‌گذاری را تشکیل می‌دهند. نکته جالب درباره این پروژه‌‌‌ها این است که یا در حد ایده و طرح هستند یا به‌تازگی فعال شدهاند؛ اما در هر دو صورت، هیچ‌گونه سرمایه‌گذاری برای آنها صورت نگرفته است. این طرح‌‌‌ها که مجموعا به بیش از ۹۲هزار میلیارد تومان سرمایه نیاز دارند، به لحاظ تعداد پروژه عمدتا در سه بخش ماشین‌‌‌سازی، صنایع شیمیایی و پتروشیمی و صنایع غیرفلزی پراکنده شدهاند. مابقی پروژه‌‌‌ها که بیش از ۱۵۰هزار میلیارد تومان ارزش دارند، در سایر مناطق و سایر کشورها باید افتتاح شوند.
از دیگر نکات جالب درباره این گزارش، تعداد چهار پروژه است که در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور حول محور مسائل زیرساختی و انرژی به سرمایه‌گذاران پیشنهاد داده شدهاند.
منبع: دنیای اقتصاد
مطالب مرتبط
نظرات کاربران برای این مطلب فعال نیست
