برخی کالاها نیز مواد اولیه یا کالای واسطهای بوده یعنی اگر مواد اولیه نباشد، آن کالا کامل نمیشود و در این زمینه نیز خوشبختانه مشکلی وجود ندارد و علاوه بر آن، کالاهای غیرضروری که از محل ارزی که از طریق صادرات بازمیگردد، از محل ٢٠ درصد صادرات غیرنفتی که عمدتا کالاهای بخش خصوصی است، تامین میشود که برای واردات کالاهای اساسی مورد مصرف قرار میگیرد. با اجرای این طرح، ارز دولتی سه نرخی خواهد شد؛ دلار ۳۸۰۰ تومانی برای کالاهای اساسی، دلار ۴۲۰۰ تومانی و نرخ توافقی. در این بازار واردکننده با صادرکننده تفاهم میکند و ارز به صورت فیزیکی ارایه نمیشود، بلکه از حساب صادرکننده به حساب واردکننده منتقل میشود. قیمتها در این بازار جدید از برخورد عرضه و تقاضا حاصل خواهند شد. در واقع میزان پاسخگویی بازار ثانویه ارزی به تقاضا بستگی به حجم عرضه و قیمت خواهد داشت. در اجرای این طرح باید مشخص باشد که میزان عرضه و تقاضا در این بازار چقدر است و مکانیزم قیمتگذاری به چه صورت طراحی شده است. نکته حایز اهمیت این است که مکانیزمی برای کشف قیمت، برای هر بازاری مثل سهام یا پول، باید وجود داشته باشد تا مردم بتوانند متوجه شوند که آن کالا، چه نرخی دارد و با چه قیمتی باید معامله شود که متاسفانه هنوز این مکانیزم در هالهای از ابهام است.
یکی از راهکارهای اساسی برای حل معضل بازار این است که ارز باید برای کشف قیمت وارد بورس شده و آنجا قیمت آن مشخص شود نه در بازار تهران که متاسفانه سالهاست شاهد این هستیم که قیمت ارز توسط عدهای در بازار تهران تعیین شده و سرنوشت سایر جمعیت کشور را همین عده رقم میزنند. در واقع با ورود کارگزاریها و بورس به این عرصه، قیمت واقعی ارز را عرضه و تقاضا رقم میزند و میتواند به شفافیت در تعیین قیمت ارز منجر شود.
برای جلوگیری از ایجاد تشنج و تبانی در بازار ارز و ممانعت از آزمون و خطا در شرایط حساس کنونی دولت باید مکانیزم دقیق و روشنی برای تعیین قیمت در بازار ثانویه ارز ارایه کند و دولت و بخش خصوصی با کمک یکدیگر نواقص و ابهامات این طرح را برطرف کنند تا ضمن اینکه واردات کالاهای اساسی با مشکل مواجه نشود مکانیزم مشخصی برای واردات کالاهای غیراساسی و تخصیص بهینه ارز به این گروه از کالاها مشخص و تصمیمگیری شود. انتظار میرود با شکلگیری بازار ثانویه بستری شفاف و قابل مدیریت در حاشیه بازار اصلی ارز تشکیل شود و نظارت و کنترل دقیق بر این بازار از ضروریات موفقیت این طرح است.
منبع: روزنامه اعتماد
مطالب مرتبط
نظرات کاربران برای این مطلب فعال نیست