ظریف در این همایش تاکید کرد: «همکاری با شرکتهای کوچک و متوسط اروپایی، رشد بخش خصوصی کشور را به دنبال خواهد داشت. امریکاییها معتاد تحریم هستند و ما میتوانیم فشارهای اقتصادی را به افزایش تولید ملی و افزایش صادرات غیرنفتی تبدیل کنیم و به امریکاییها نشان دهیم که باید اعتیادشان را ترک کنند چون دنیا هم به این نتیجه رسیده است.»
او همچنین خاطرنشان کرد: «باید در این جمع تاکید کنم که وظیفه دولت تصدیگری در اقتصاد نیست، بلکه تسهیلکننده در این حوزه است. در گذشته وقتی امریکا تحریمی را علیه ایران اعمال میکرد کشورهای دیگر از جمله کشورهای اروپایی نیز نه تنها بعضا با او همراهی میکردند بلکه خودشان نیز تحریمهای جدیدی را اعمال میکردند. اروپا و فعالان اقتصادی اروپا باید امروز تصمیم بگیرند که آیا میخواهند دنبالهرو منافع امریکا و به عبارتی شخص ترامپ باشند یا میخواهند منافع اروپا را دنبال کنند.»
ظریف در ادامه با تاکید بر این نکته که نباید دنیا را مجبور کنیم که بین ما و فشارهای اقتصادی امریکا یکی را انتخاب کند، گفت: معتقدم شکافی که امروز میان امریکا و اروپا شکل گرفته، فرصت جدیدی برای ما است. اما بر خلاف سالهای گذشته، درایت حکم میکند تا ما پل شکاف و پل حل اختلافات نباشیم. یکی از این راهها بهرهمندی از فعالیت با شرکتهای کوچک و متوسط اروپایی است که فرصتی فراهم خواهد کرد تا بخش خصوصی کشور رشد کند. باید بتوانیم از امکانات اروپاییها استفاده کنیم. کار با شرکای سنتی قطعا راحتتر است، اما در حوزههای جدید حتما شرکای بهتری پیدا خواهد شد. برخی مواقع ظرفیتهای جدید و مشتریانی پیدا میشوند که قبلا فرصت همکاری با آنها نبود. بر همین اساس باید ابتکار به خرج دهیم.»
تحریم کامل غیرممکن است
در این همایش غلامحسین شافعی، رییس اتاق بازرگانی ایران نیز وضعیت کنونی اقتصاد کشور از دید بخش خصوصی و همچنین اثرات خروج یکجانبه امریکا از برجام را تشریح و تصریح کرد: دادوستدها در حال انجام است و صادرات نفتی با افت شدید مواجه نمیشود. همچنین تحریم کامل صنایع غیرممکن است ولی عامل افزایش هزینهها میشود. فقط با تلاشهای مشترک است که میتوان بر مشکلات غلبه کرد. صنفیگری در زمانی که تحریمها موقعیت ما را نشانه گرفته، جز خسران عواقبی نخواهد داشت.
او افزود: با وجود خروج امریکا از برجام، سه کشور اروپایی، چین و روسیه پایبندی خود را به مردم اعلام کرده و خواستار ادامه پایبندی ایران به تعهدات برجامی خود شدهاند. ایران برای باقی ماندن در برجام خواستار ارایه تضمینهای اجرایی از طرف اتحادیه اروپا مبنی بر تراکم فعالیتهای اقتصادی ایران در سطح بینالمللی شده است. واقعیت این است که به نظر میرسد گرههای ایجاد شده در جریان ارتباطات مالی و بانکی ایران با دنیا به سادگی قابل گشایش نباشد؛ لذا باید به فکر روشهایی برای بیاثر کردن تحریمهای مالی امریکا باشیم و از پیمانهای پولی دوجانبه و فضای مالی سایر حسابهای بورس در حدی که بتوان به آنها اعتماد کرد، استفاده کنیم.
شافعی اعلام کرد: تحریمها، فروش فولاد، فلزات اساسی، محصولات پتروشیمی، پالایشی و غیره را به دلیل پراکندگی فروشندگان دشوار کرده و در واقع تجربه تحریمهای قبلی نشان میدهد که تحریم کامل این گروه صنایع تا حد زیادی غیرممکن است و تبعات تحریم بیشتر بر افزایش هزینههای فروش برای صادرکنندگان است. یکی از توفیقات دولت روحانی ورود به بحث دیپلماسی اقتصادی است. این موضوع برای اولینبار در ساختار وزارت امور خارجه گنجانده شده است. نکته مهم در خصوص دیپلماسی اقتصادی این است که تمام فعالیتهای اقتصادی دولت باید در خدمت فعالان بخش خصوصی ساماندهی شود. دیپلماسی اقتصادی ترکیب مفهوم دولت و بازار است؛ به این معنا که دیپلماسی وظیفه دولت و بازار نماد اصلی اقتصاد کشور است که توسط فعالان بخش خصوصی مدیریت میشود. بنابراین دولت از طریق ابزارهای دیپلماسی فضا را برای بهرهبرداری بخش خصوصی و امکانات اقتصادی جهانی فراهم میکند. اگرچه در سالهای بعد از برجام همکاریهای ارزشمندی بین وزارت امور خارجه و اتاق بازرگانی ایران برقرار بوده ولی تا رسیدن به یک دیپلماسی قوی و کارآمد هنوز فاصله زیادی باقیمانده است.
رییس اتاق بازرگانی ایران انتظار حوزه خود از دیپلماسی اقتصادی را اینگونه بیان کرد که وزارت امور خارجه به عنوان متولی اصلی این بحث، باید فضا را به گونهای فراهم کند که مذاکرات اقتصادی به کمک فعالان اقتصادی، به شکلی تحقق یابد که اقتصاد خارجی کشور عملا توسط بخش خصوصی اداره شود؛ نه در خدمت بنگاهها و شرکتهای دولتی قرار گیرد. هرچند مقوله دیپلماسی اقتصادی تاکنون مغفول مانده و تعداد مذاکرهکنندگان اقتصادی در بخش خصوصی و دولتی کم بوده اما پیشنهاد میشود افرادی تربیت و کمیتهای با حضور مسوولان و کارشناسان اتاق بازرگانی و نمایندگان معاونت دیپلماسی وزارت امور خارجه تشکیل شود تا به این موضوع بهطور تخصصی رسیدگی کنند.
شافعی افزود: امکانسنجی برقراری تجارت آزاد با کشورهای هدف میتواند یکی از دستاوردهای مهم دیپلماسی اقتصادی در شرایط کنونی تلقی شود و اقتصاد کشور از طریق تجارت و سرمایهگذاری با اقتصاد جهانی اداره شود. همچنین ضروری است که دیپلماسی اقتصادی در هر دو حوزه متمرکز شود و قوانین و مقررات مخل هر دو طرف برطرف شود تا مسیر حضور در بازارهای منطقهای و جهانی را برای ما فراهم کند.
ظریف: همکاری با شرکتهای کوچک و متوسط اروپایی، رشد بخش خصوصی کشور را به دنبال خواهد داشت. ما میتوانیم فشارهای اقتصادی را به افزایش تولید ملی و افزایش صادرات غیرنفتی تبدیل کنیم و به امریکاییها نشان دهیم که باید اعتیادشان را ترک کنند چون دنیا هم به این نتیجه رسیده است.
منبع: روزنامه اعتماد
مطالب مرتبط
نظرات کاربران برای این مطلب فعال نیست