یکم، یادآوری اینکه قاچاق دونستن یک چیز، و ابلاغ قیمت دولتی برای اون، باعث نمی‌شه قیمت تعادلی نداشته باشه.

دوم، مشاهده آشفتگی حاصل از مداخله دولت در یک بازار.

سوم، اگه خواستید مقداری دلار معامله کنید، حدود قیمت دست‌تون باشه.

چرا دلار بر مبنای سکه گرون‌تر از دلار بر مبنای یورو، درهم و طلای ۱۸ست؟

اگه سکه بهار آزادی متناسب با طلا قیمت‌گذاری می‌شد، حدود «۲ میلیون و ۴۰۰ هزار تومن» قیمت می‌خورد. اما الان گرون‌تر معامله می‌شه چون مردمی که پس‌اندازهای خرد دارن، ولی دسترسی به ارز ندارن، از ترس تورم، دارند ریال رو از سر باز می‌کنند و طلا می‌خرند. منتها به جای خریدن طلای خام، ترجیح میدن سکه بخرند چون هم تهیه‌اش راحت‌تره، هم خیال‌شون راحت‌تره که سرشون کلاه نمی‌ره. لذا ده، دوازده درصد بیشتر میدن ولی سکه می‌خرند. به نظرشون مطمئن‌تره. اما عده بیشتری هستند که ٧/٢ میلیون تومن هم ندارند که سکه بخرند. اونها همچین که یک میلیون و ۴۰۰ جور می‌شه، یه نیم سکه می‌خرند. اینقدر نگران آینده هستند که ترجیح میدن نیم‌سکه رو گرون‌تر بخرند ولی صبر نکنند تا پولشون به ٧/٢ میلیون برسه. برای همین، نیم‌سکه بیشتر از نصف یک سکه تمام قیمت می‌خوره. به همین دلیل هم، ربع سکه حتی بیشتر از نصف یک نیم‌سکه قیمت می‌خوره. اما سرمایه‌‌گذارهای بزرگ، به جای سکه، شمش طلا می‌خرند چراکه در میان‌مدت، این سرمایه‌گذاری دست‌کم ۱۱% بیشتر از سکه برگشت داره. می‌بینید که تخمین از قیمت دلار، بر مبنای طلای ۱۸، نسبت به سکه ۱۱% پایین‌تره.

علم اقتصاد می‌گه که قیمت یورو و درهم و طلا و سکه و نیم‌سکه و ربع‌سکه همه باید با هم متناسب باشه. یعنی اگه فرآیند‌های بازار، سالم کار کنند، قیمت‌هاشون متناسب می‌شه. وقتی قیمت‌ها از تناسب می‌افتند، یعنی بازار مریض شده. نگاه کردن به این اختلاف‌ها، مثل دماسنج گذاشتن تو دهن بیمار می‌مونه. اگه اختلاف قیمت سکه با طلا زیاد باشه، مثل اینه که بازار تب کرده باشه. چند هفته پیش، اختلاف سکه و طلا رسیده بود به ۱۸%. یعنی دلار از نظر سکه ۱۸%. بیشتر از دلار از نظر طلا بود. الان این فاصله رسیده به حدود ۱۱%. یعنی بازار هنوز تب داره، اما شدت تبش قدری کم شده.

منبع: روزنامه اعتماد