چندی پیش دونالد ترامپ از عربستانی‌ها قول گرفت که در صورت به صفر رسیدن تولید نفت ایران، تولید خود را به ٢ میلیون بشکه در روز برساند. با این همه، جدا از اینکه دور از ذهن است عربستان برای مدتی طولانی بتواند چنین تولیدی داشته باشد، شرایط بازار نیز موفقیت کامل سیاست‌های ترامپ را دشوار می‌کند. شاخص نایمکس که از عمده‌ترین شاخص‌های بازارهای جهانی نفت است، پس از اشاره ضمنی حسن روحانی به توانایی ایران در منع گذر نفت از تنگه هرمز رشد داشته که با وجود اندک بودن، زاویه نگاه بازار به تحولات را برجسته می‌کند.

نیک کانینگهام در «اویل پرایس» می‌نویسد: «نگاهی به قیمت‌ها در دوره تحریم‌های اوباما روند افزایشی را نشان می‌دهد. در آن شرایط، ‌نفت برنت مرز ١٠٠ دلار را رد کرد و صادرات نفت ایران یک میلیون بشکه در روز کاهش یافت. پس حالا که بهای نفت بسیار کمتر است، ترامپ نباید در به صفر رساندن تولید ایران به مشکلی بخورد، درست است؟ نه!» نویسنده توضیح می‌دهد که اوباما این شانس را داشت که با رونق نفت شیل روبه‌رو باشد. تولید نفت امریکا بین سال‌های ٢٠١٢ و ٢٠١٨تقریبا ٣ میلیون بشکه افزایش یافت که به راحتی افت یک میلیون بشکه‌ای نفت ایران را جبران می‌کرد. ولی اکنون با تغییر شرایط تولیدکننده‌های شیل احتمال ناتوانی آنها در جبران نبود نفت ایران وجود دارد.

از سوی دیگر، داستان تنها ذخایر امریکا نیست، بازار با اختلال تولید در ونزوئلا، لیبی و آنگولا روبه‌رو است و خاورمیانه هم ناآرام است. عرضه فعلا کمتر از قبل شده است. اخیرا در یکی از اسناد «بانک امریکا مریل لینچ» آمده است: «تحریم‌های قبلی فقط از آنجا ممکن شده بودند که تولید نفت شیل امریکا با سرعت بیشتری از انتظار افزایش می‌یافت و تولید لیبی هم به بازار بازگشته بود. به علاوه، تقاضا در بازار در آن سال‌ها کم بود. این در حالی است که این روزها تقاضا زیاد است.» به این نیز باید توجه کرد که اوباما با همراه کردن متحدانش، سیاستی محتاطانه را پیش گرفت اما ترامپ با حرف زدن از «تحمل صفر» همین حالا هم بازار را متاثر کرده است. به قول جان کمپ، نویسنده رویترز، کاخ سفید می‌تواند صادرات نفت ایران را به صفر برساند، یا می‌تواند قیمت‌های متوسط بنزین داشته باشد، اما هر دو را با هم نمی‌تواند داشته باشد.» نکته این مساله، اهمیت سیاسی بهای بنزین است.

با این حال، همه موافق نیستند که به صفر رساندن تولید نفت ایران ناممکن یا بسیار دشوار است. «نگرانی» یا «امید» این دسته وابسته به اشتیاق فروش دوستان و دشمنان ایران است. اما حتی اگر تحریم نفتی ایران هم ممکن شود، بازارها در ملایم‌ترین حالت، جهش قیمتی‌ای را تجربه خواهند کرد که قادر به عبور از آن هستند. بانک امریکا معتقد است که در صورت حذف کامل نفت ایران از بازار، بهای این کالای اساسی به بیش از ١٢٠ دلار می‌رسد. همین حالا هم نفت خام از ابتدای سال جاری میلادی حدود ٣٠ دلار رشد کرده است. سه‌شنبه، اعتصاب‌های نروژ نیز به دیگر نگرانی‌ها اضافه شد و بهای هر بشکه نفت برنت را که از دیگر شاخص‌های عمده بازار است، به نزدیک ٨٠ دلار رساند. در چنین شرایطی، نماینده ایران در اوپک می‌گوید تحریم ایران بهای هر بشکه طلای سیاه را به ١٤٠ دلار خواهد رساند.

منبع: روزنامه اعتماد