جمعه 14 ارديبهشت 1403 شمسی /5/3/2024 3:59:48 AM
زندگی و زمانه محمدتقی توکلی، میراث دار کارخانه "کبریت توکلی" و بنیانگذار صنعت نوین آذربایجان

 رویا آشتیانی: محمدتقی توکلی در سال ۱۳۱۰ به دنیا آمد و در دبیرستان البرز به تحصیل مشغول شد.
تکنوکرات کبریت ساز
 به دلیل اینکه فعالیت‌های سیاسی او در بحبوحه جنبش ملی‌کردن صنعت نفت زیاد بود، توسط توده‌ای‌ها تهدید به قتل شد. بنابراین پس از اخذ دیپلم، جهت تکمیل تحصیلات راهی آمریکا شد. 
او بعد از ۵ سال تحصیل در رشته مهندسی مکانیک، از دانشگاه نبراسکای آمریکا فارغ‌التحصیل و به وطن مراجعه کرد. اجداد او از قربانیان قرارداد ترکمن‌چای بودند و پیشه خانوادگی آن‌ها تجارت بود. 
در سال ۱۲۹۷  تقی توکلی، پدر محمدتقی کارخانه کبریت‌سازی را تأسیس کرد، اما پس از چند سال، با مشکلاتی که برخی دوستانش برای وی ایجاد کردند، کارخانه مدتی بسته و مهروموم شد. 
در سال ١٣١٣ خانواده توکلی به تهران آمدند و در خیابان ناصرخسرو کوچه خدابنده‌لوها، منزل معتصم‌الملک، دو تا اتاق اجاره کردند. در آن سال‌ها مردم بودند که نام کبریت 
توکلی را زنده نگه داشتند. سقف کارخانه را سوراخ کرده بودند و شب‌ها می‌رفتند صدتا دویست ‌تا جعبه کبریت درست می‌کردند می‌دادند به بازار که بگویند هنوز کبریت توکلی هست! 
تا اینکه در سال ١٣١٧، در تهران به علی عسگر توکلی گفتند که کار کارخانه‌ درست شده و می‌توانی دوباره آن را راه‌اندازی کنی.
تقی توکلی در سال ١٣٣٧ درگذشت و محمدتقی از آمریکا به ایران بازگشت. زمانی که برگشت او را ممنوع‌الخروج کردند. 
وی ایران ماند و با متقاعدکردن برادرانش، دست به اصلاح ساختار و نوسازی کارخانه کبریت توکلی و توسعه کارخانة برق توکلی (نخستین کارخانه برق خصوصی ایران) زد. 
آنها برای کارخانه کبریت‌سازی، دستگاه عظیم اتوماتیک را که ترکیبی از تکنولوژی فرانسه، آلمان و آمریکا بود، از آلمان خریداری و نصب کردند. 
کارخانه به مدرن‌ترین و مجهزترین کارخانه کبریت‌سازی کشور تبدیل شد و برای تدارک قطعات یدکی، سالن اختصاصی ساخت قطعات ماشین‌آلات مربوطه را دایر کردند.
محمدتقی در سال ۱۳۴۲ به این فکر افتاد که با دورریز چوب های کارخانه کبریت سازی، کاری انجام دهد و همین موضوع به راه اندازی نخستین کارخانه نئوپان سازی و کابینت سازی منجر شد.
به غیر از کارخانه کبریت توکلی که نخستین در ایران بود، نخستین کارخانه نئوپان، نخستین کارخانة روکش فورمیکا و نخستین کارخانه آشپزخانه‌سازی (کابینت‌سازی) را که بسیار مدرن بود هم راه‌اندازی شد. 
کیفیت محصولات آنقدر بالا بود که به‌سرعت با استقبال بازار ایران مواجه شد. مجموعه بزرگی بود. ١٢٧ هزار متر مربع فقط کارخانه آشپزخانه‌سازی بود که ٥٥ هزار متر مربع آن فاز اول بود.


مطالب مرتبط



نظر تایید شده:0

نظر تایید نشده:0

نظر در صف:0

نظرات کاربران

نظرات کاربران برای این مطلب فعال نیست

آخرین عناوین