شنبه 15 ارديبهشت 1403 شمسی /5/4/2024 2:55:45 AM
اقتصاد کینزی به زبان فرهنگ

رویا آشتیانی: منوچهر فرهنگ در سال ١٢٩٨ در بابل متولد و در گرگان بزرگ شد. تحصیلات ابتدایی را در گرگان و دوران دبیرستان را تهران در رشته ریاضی گذراند. مدرک لیسانس خود را از دانشگاه تهران گرفت. 
زندگی و زمانه «منوچهر فرهنگ»؛ پدر علم اقتصاد ایران
🔹سپس به فرانسه رفت و در پاریس موفق به اخذ مدرک دکترای دولتی علوم اقتصاد شد. پس از پایان تحصیلات به ایران بازگشت و در سال ۱۳۴۴ به‌عنوان استاد حق‌التدریس در دانشگاه تهران مشغول به کار شد. 
🔹در سال‌های ١٣٥١ الی ١٣٥٩ استاد تمام‌وقت و رئیس دانشکده علوم اقتصاد و سیاسی دانشگاه ملی ‌ایران (شهید بهشتی) و در سال ١٣٥٧ به‌عنوان رییس دانشکده انتخاب و در سال١٣٥٩ از این سمت کنار گذاشته شد.
🔹دکتر فرهنگ همچنین در کنار تدریس، به تالیف و ترجمه نیز مشغول بود. از آثار عمده وی می‌توان به «فرهنگ علوم اقتصادی»، «زندگی اقتصادی ایران»، «برنامه‌گذاری اقتصادی»، «فرهنگ فشرده علوم اقتصادی»، «ترجمه اقتصاد سیاسی» نوشته رمون بار اشاره کرد.
🔹منوچهر فرهنگ اولین فردی است که کتاب معروف «نظریه عمومی اشتغال، بهره و پول» جان مینارد کینز را به فارسی ترجمه کرد. این ترجمه در سال ۱۳۴۸ عنوان جایزه بهترین کتاب اقتصادی سال را از آن خود کرد. به گفته‌ی وی؛ «هنوز هیچ ملتی در دنیا نتوانسته کینز را به زبان خودش ترجمه کند».
🔹از آنجایی که خلق هر کتابی داستانی به‌همراه دارد. داستان این کتاب هم این چنین بوده است، زمانی که منوچهر فرهنگ با یک فولکس واگن از طریق ترکیه و بندر ترابوزان به طرف ایران آمده بود، تنها سه هزار تومان پول و مقدار زیادی کتاب به همراه خود داشته که آن پول را هم از جهانگیر تفضلی سفیرکبیر ایران در یونسکو گرفته بود تا بتواند خود را به تبریز برساند. 
🔹همان موقع مستقیم به بانک صادرات تبریز می‌رود و اسناد ماشین خود را گرو می‌گذارد و مقداری پول گرفته و خود را جهت یافتن کار به تهران می‌رساند. به پیشنهاد دکتر پیرنیا (اقتصاددان) ترجمه کتاب کینز را قبول می‌کند.
🔹وی در این‌باره گفته است: «دکتر پیرنیا گفت: کتاب کینز را ترجمه کنی، پول خوبی بابت آن به تو می‌دهیم. گفتم: مثلاً چقدر؟ گفت: پانزده هزار تومان. (با شوق فراوان) با پانزده هزار تومان می‌شد یک خانه خرید. من هاج و واج شدم. 
🔹از شوق و ذوق به طرف خانه رفتم تا به همسرم این خبر را بدهم که خدا به فکر ما هم هست. کتاب را باز کردم تا ببینم این کتاب چیست که برای آن پانزده هزار تومان حق‌الترجمه قائل شدند. 
🔹دیدم کتاب سختی است. هر کاری کردم دیدم یک نثر ترجمه‌ای خوب و در خور کینز نمی توانم بنویسم. می‌فهمیدم چه می‌گوید ولی نمی‌توانستم درست ترجمه کنم. 
🔹فهمیدم که داستان از چه قرار است. فوراً سوار فولکس واگن شدم و آمدم به دانشکده. یک کسی آنجا نشسته بود به نام آقای ربانی. گفت: ها... آمدی قرارداد را پس بدی! گفتم: نه چطور مگه؟ 
🔹گفت: آخر تمام اساتید اینجا که اهل علم و زبان‌دان و اقتصاددان هم هستند، این قراردادی را که شما امضاء کردید، امضاء کردند و بعد از مدتی آن را پس دادند. 
🔹گفت: موقعی که از در بیرون رفتی، دکتر پیرنیا گفت یک چرم خامی انداختم توی دهن دکتر فرهنگ تا دندان‌هایش را خرد کند. من فهمیدم که لطف مرحوم دکتر پیرنیا بی‌جهت نبوده. 
🔹به ربانی گفتم: من این کتاب را ترجمه می‌کنم. این شد که رفتم سراغ ترجمه کینز»منوچهر فرهنگ، از ابتدای تأسیس انجمن اقتصاددانان ایران عضو این تشکل بود و به غیر از سال اول تأسیس انجمن که مسئولیت بر عهده‌ی دکتر پیرنیا بود، در ادوار مختلف ریاست انجمن مذکور را برعهده داشت. 
🔹بسیاری از اعضای این انجمن اعتقاد دارند استمرار و پایداری انجمن اقتصاددانان ایران در طول سی‌و‌اندی سال عمر خود مرهون مدیریت مناسب فرهنگ بوده است. 
🔹وی جزو اولین کسانی بود که راجع به "برنامه‌گذاری" اقتصادی در ایران کتاب نوشت. 
🔹فرهنگ درباره تاثیر پدر و مادرش در زندگی علمی و اجتماعی‌اش این‌گونه می‌گفت: «علم دوستی را من از خانواده دارم. پدرم با این که تحصیلات قدیمی داشت ولی فرانسه می‌دانست، کلاسیک فکر می‌کرد.»
🔹منوچهر فرهنگ دانشجویانی را در شصت سال گذشته پرورش داده که استادان دانشگاه‌های امروز هستند و نسل چهارم دانشجویان وی در عرصه دانشگاه‌ها و فعالیت‌های اقتصادی حضور دارند.
منوچهر فرهنگ در پنجم بهمن ماه ۱۳۸۸ در تهران درگذشت. 
🔹در همان سال و مدتی قبل از مرگش از طرف صداوسیما از وی به عنوان چهره‌ی برتر اقتصاد در همایش «اقتصاد و رسانه» تقدیر به‌عمل آمده بود.


مطالب مرتبط



نظر تایید شده:0

نظر تایید نشده:0

نظر در صف:0

نظرات کاربران

نظرات کاربران برای این مطلب فعال نیست

آخرین عناوین